مغار منبت کاری چیست و چه کاربردی دارد؟
حال که با مراحل منبت کاری روی چوب آشنا شدید، شاید این سوال در ذهن‌تان ایجاد شده باشد، که مغار چیست و چه کاربردی دارد؟
مغار، ابزاری در منبت کاری است که به وسیله‌ی آن چوب را طرح می زنند. مغارها، انواع بسیار متنوعی دارند و علاوه بر سایز، شکل ظاهری آن‌ها نیز متفاوت است و عملکرد گوناگونی دارند و هر یک، از انواع ظریف تا درشت متغیر هستند. مغارهای ریز، مخصوص انجام طرح‌های ظریف و مغارهای درشت، مخصوص باربرداری و انداختن خطوط بر روی طرح هستند.
در هنر منبت کاری ، معمولا از چکش برای ضربه زدن به مغار استفاه می‌شود. استفاده از کف دست برای ضربه زدن به مغار، حتی برای کارهای ظریف و کوچک، ممکن است باعث آسیب رساندن به بافت کف دست و اعصاب دست شود. بنابراین اگر قصد دارید وارد این هنر و حرفه شوید، از ابتدا مهارت کار با چکش را به جای استفاده از دست یاد بگیرید.
مغار منبت کاری معمولا با دست چپ گرفته می‌شود و چکش با دست راست به آن ضربه می‌زند که این قاعده، در افراد چپ دست، برعکس خواهد بود. همچنین زاویه‌ای که مغار بر روی چوب قرار می‌گیرد، بستگی به میزان باری دارد که لازم است از روی چوب برداشته شود. هر چه زاویه‌ای که مغار با سطح چوب ایجاد می‌کند بیشتر باشد، طبیعتا بار بیشتری از روی سطح چوب برداشته می‌شود.
در مقابل، هر چه مغار، حالت مایل‌تری داشته باشد و زاویه‌ی کمتری با سطح چوب ایجاد کند، میزان باربرداری کمتر خواهد بود.
برای انداختن خطوط بر روی چوب نیز، منبت کاران، مغار رو به صورت عمودی بر روی چوب قرار می‌دهند و به آن ضربه می‌زنند.
چوب طبیعی ، متریال اصلی صنعت و هنر منبت کاری :
همانطور که اشاره شد، منبت کاری بر روی چوب طبیعی درختان صورت می‌گیرد و برای انجام آن از انواع مختلف درختان استفاده می‌شود. طیف گسترده‌ای از چوب درختان جنگلی در صنعت و هنر منبت کاری کاربرد دارند و از آن‌ها برای خلق آثار هنری استفاده می‌شود.
مهم‌ترین چوب‌هایی که برای هنر منبت کاری استفاده می‌شود، عبارتند از:
· چوب تبریزی
· چوب درخت گردو
· چوب درخت گردو
· چوب درخت شمشاد
البته انواع دیگری از چوب درختان نیز در خلق آثار هنری منبت کاری شده کاربرد دارند که بسته به شرایط جغرافیایی منطقه و امکان دسترسی متفاوت خواهند بود. قابل به ذکر است برای منبت کاری ، حتما لازم است از چوب مناسب استفاده شود. منبت کار باید در انتخاب چوب، نهایت دقت و توجه را به خرج دهد، زیرا اثر هنری، کاری زمان‌بر و پر زحمت است و چنانچه اشتباهی صورت بگیرد، وقت و انرژی منبت کار هدر می‌رود و باعث بطلان هزینه‌های مادی و معنوی می‌شود.
بدیهی است هر کدام از چوب‌هایی که هنر منبت کاری بر روی آن انجام گیرد، زیبایی و رنگ منحصر بفرد خود را دارند و می‌توانند جلوه و رنگ ویژه‌ی خاصی را پدید آورد که باعث هر چه زیباتر شدن اثر نهایی می‌شود.
چرا منبت کاری بیشتر بر روی چوب انجام می‌شود ؟
همانطور که اشاره شد منبت کاری با چوب ، مهم‌ترین و اصلی‌ترین شاخه‌ی منبت است. در گذشته، چوب اولین و ساده‌ترین متریالی بوده که در دسترس بشر قرار داشته است. علاوه بر این، چوب انعطاف‌پذیر است و به دلیل آنکه نرم‌تر از سایر متریال است، راحت‌تر ابزار می‌خورد. به دلیل همین ویژگی‌ها، منبت کاری روی چوب، از ایام گذشته بسیار مورد توجه قرار گرفته و از نظر هنری نیز، بسیار تکامل یافته است و تا امروز به بهترین و عالی‌ترین درجه‌ی خود رسیده است. در ادامه مراحل منبت کاری روی چوب را مورد بررسی قرار می‌دهیم: